PODYPLOMOWY KURS ARTETERAPIA

Arteterapia to „Terapia przez sztukę”. „Terapia przez sztukę” to z całą pewnością „Terapia przez twórczość” – „Twórcza terapia”. Dla właściwego nazwania współczesnej, progresywnej „Terapii przez sztukę” z całą pewnością najlepiej pasuje tutaj określenie Virgini Satir, że jest to „Tworzenie ludzi”.

„Tworzenie ludzi” ma takie same cechy jak komponowanie muzyki lub malowanie obrazów. „Twórcza terapia” traktuje człowieka  jako medium sztuki – czasem zniechęcające, drażniące, uparte lub nudne, czasem nawet upokarzające, ale inspirujące. Kreatywny terapeuta widzi swego adepta całościowo – jego plastyczność i sztywność, błyskotliwość i tępotę, zmienność i stałość, intelekt i uczucia. Twórczy terapeuta jest choreografem, historykiem, fenomenologiem, badaczem ciała, dramaturgiem, myślicielem, teologiem, wizjonerem.

1. Aleszko Z.: Miejsce choreoterapii w rehabilitacji psychomotorycznej młodzieży nerwicowej. Psychiatr. Pol. 1972 nr 3 s.345-348.
2. Arteterapia: sesja naukowa w Radziejowicach k/Warszawy w dniach 16-18 marca 1989 r. Wrocław: AM, 1989 [Zeszyt naukowy nr 48].
3. Arteterapia a proces leczenia i postępowania psychokorekcyjnego: III Sesja Naukowa w Jagniątkowie k/Jeleniej Góry w dniach 31 V - 2 VI 1990 r. Wrocław: AM, 1990 [Zeszyt Naukowy nr 57].
4. Arteterapia. Wrocław: Akademia Medyczna, 1990.
5. Baran Z.: Terapeutyczna funkacja sztuki a osobowość dziecka. Wychow. w Przedszk. 1996 nr 4 s.195-198
6. Bartoszewski J., Markowska I.: Twórczość rzeźbiarska chorych psychiczne jako element ich rehabilitacji. Psychiatr. pol. 1975 nr 1 s.89-90.
7. Bartoszewski J., Wojciechowski J.: Rysunki chorych na schizofrenię jako czynnik prognostyczny w ocenie ich stanu psychicznego. Psychiatr. Pol. 1971 nr 2 s.153-159.
8. Bielańska A.: Leczenie teatrem. Charaktery 1998 nr 2 s.29-30.
9. Chlistunoff W.: Arteterapia w Polsce. Psychoterapia 1980 nr 33 s.13-20.
10. Czabała Cz.: Metody oparte na aktywności niewerbalnej (pantomima, zajecia ruchowo-taneczne, muzykoterapia, arteterapia). W: Psychoterapia grupowa. Pod red. Stefana Ledera i Borysa D. Karwasarskiego. Warszawa: PZWL, 1983. s.120-124.
11. Dziemidok B.: Katartyczno-kompensacyjny efekt sztuki a przezycie estetyczne. Stud. Estetyczne 1974 T. 11 s.13-17. [toż W: Sztuka i społeczeństwo. Pod red. A. Kuczyńskiej. T. 2: Kreatywne funkcje sztuki. Warszawa: PWN, 1976.- s.92-126.
12. Florczak Z.: Sztuka łamie milczenie, Kraków, 1974
13. Franczyk J.: Sztukoterapia. Wiad. Kult. 1997 nr 29 dod. s.5.
14. Góralowa L., Grabska M.: Wychowawcze i terapeutyczne znaczenie własnej twórczości dziecka. Łódź: Inst. Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych,1976.
15. Granice: pamiętnik Pracowni Rozwijania Twórczości Osób Niepełnosprawnych. Toruń: UMK, 1995.
16. Plastyka nieprofesjonalna. Praca zbiorowa pod red. A.Jackowskiego, Warszawa, 1980
17. Janicki A.: Sztuka i psychoterapia. W: Materiały z konferencji: Psychoterapeutyczne oddziaływanie sztuki, Cieplice, 18-20. III.1975, 2-3.
18. Janiszewski Mirosław: Muzykoterapia; Łódź
19. Karolak W., Natura w twórczym rozwoju i arteterapii. Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, 2018
    
20. Karolak W., Arteterapia. Sacrum i profanum. Wydawnictwo Difin Warszawa 2018
    
21. Karolak W., Arteterapia. Przygoda i porządek. Wydawnictwo Difin Warszawa 2017
22. Karolak W., Książka artystyczna w arteterapii. Wydawnictwo Difin Warszawa 2016
23. Karolak W., Rysunek w arteterapiach, twórczości i sztuce. Wydawnictwo Difin Warszawa 2015
24. Karolak W., Arteterapie. Wydawnictwo Difin Warszawa 2014
    
25. Karolak W.:Mapping w twórczym samorozwoju i artetreapii, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2006
26. Karolak W.:Warsztaty twórcze - Warsztaty artystyczne, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2005
27. Karolak W.:Rysunek w Arteterapii, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2005
28. Karolak W.:Projekt edukacyjny - projekt artystyczny, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2004
29. Karolak W.:Mandale, Twoje Mandale, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi, Łódź 2004
30. Karolak W.:Moje portrety. Taki jestem - Taki chciałbym być, Wydawnictwo WSP w Częstochowie 2002
31. Karolak W., Działania twórcze. Twórczość wspomagająca rozwój. Książka dla studenta, WSHE Łódź 2001.
32. Karolak W., Działania twórcze. Twórczość wspomagająca rozwój. Książka dla nauczyciela, WSHE Łódź 2001.
33. Karolak W.:Nauczyciele plastyki i ich kształcenie, Uniwersytet Śląski, Cieszyn
34. Karolak W.:Arteterapia w psychiatrii polskiej, wyd. PK InSEA, Warszawa 2000.
35. Karolak W.:Żywioły. Ogień i woda. Książka dla ucznia oraz karty interaktywne, WSIP Warszawa 2000.
36. Karolak W.:Twoja MANDALA, RAVI Łódź 1997
37. Karolak W.: Sztuka jako zabawa, zabawa jako sztuka, Łódź, 1997
38. Karolak W., B. Kaczorowska (red.), Arteterapia. Od rozważań nad teorią do zastosowań praktycznych (s. 21 – 27). Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi
39. Karolak W.: Arteterapia. Przygoda i porządek, Difin, 2017
40. Karolak W. Barbara: Autoarteterapie, Difin, 2019
41. Klajs K. (2011). Zdrowie, choroba i kreatywność. W: W. Karolak, B. Kaczorowska (red.), Arteterapia. Od rozważań nad teorią do zastosowań praktycznych (s. 21 – 27). Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
42. Kolber G.:Zajęcia z gliną jako terapia dla dzieci nadpobudliwych. Wychow.w Przedszk. 1997 nr 5 s. 289-292.
43. Koziełło D.: Terapia tańcem. Kult. Fiz. 1997 nr 1/2 s.20-24.
44. Kukuła E.: Przekraczanie bariery : (analiza indywidualnego przypadku). Plast. i Wychow. 1996 nr 3 s.25-27.
45. Kultura i terapia: doswiadczenie wartości. Red. D. Zalewska. Wrocław: Wydaw. IIP [International Instytute of Poverty], 1996.
46. Kultura i terapia: przegląd problematyki. Pod red. D. Zalewskiej. Wrocław: Wydaw. Uniw. Wrocławskiego, 1992. [Acta Universitatis Wratislaviensis 1372, Prace Pedag. 92].
47. Kwiatkowska G. E.: Arteterapia.Lublin: Wydaw. UMCS, 1991.
48. Kwiatkowska G. E.: Twórczość plastyczna a terapia. Ann. UMCS Sect. J vol. 3 (1990) s.55-67.
49. Moc sztuki: innowacje w praktyce terapii sztuką i terapii kreatywnej. Kraków: Krakowski Szpital Neuropsychiatryczny im. J. Babińskiego, 1996.
50. Muraszko B.: Arteterapia w szkole. Nowa Szk. 1995 nr 3 s.5-8.
51. Popek L., Sałata I.: Twórczość plastyczna jako forma diagnozy i terapii dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi o charakterze depresji. Wychow. na co Dzień 1995 nr 10/11 s.18-21.
52. Psychologia zorientowana na proces a muzyka: płynna granica między psychoterapią a sztuką. Remedium 1996 nr 5 s.6-9
53. Regner A., Kassolik K.: Szkoła integracyjna przez arteterapię. Nowa Szk. 1996 nr 9 s.59-60
54. Sikorski W.: Analiza postaci w rysunku dziecka jako metoda diagnostyczna w psychoterapii. Psychoterapia 1996 nr 4 s.55-68.
55. Sikorski W.: Dramaterapia jako forma socjalizacji młodzieży socjopatycznej: doświadczenia własne. Gestalt 1995 nr 19/20 s.35-37.
56. Sikorski W.: Terapeutyczne walory twórczości plastycznej. Probl.Opiek.-Wychow.1997 nr 5 s.40-42.
57. Sikorski W. : W kierunku teatralizacji psychodramy. Psychoterapia 1997 nr 4 s.29-36.
58. Szczepan-Jakubowska D.:Twórczość artystyczna jako element działań profilaktycznych. Remedium 1996 nr 5 s.2-5.
59. Sztuka a niepełnosprawność: poradnik nauczania. Katowice:Stowarzyszenie Rewalidacyjne"Atlas", 1994.
60. Szulc W.: Kulturoterapia: skrypt dla studentów Wydziału Pielęgniarskiego. Poznań: Wydaw. Uczelniane AM, 1988.
61. Szulc W.: Kulturoterapia: wykorzystanie sztuki i działalności kulturalno-oświatowej w lecznictwie.[Wyd.2 poszerz.i uzup.] . - Poznań: Wydaw. Uczelniane AM, 1994.
62. Teoretyczne podstawy arteterapii : II Sesja Naukowa w Jagniątkowie k/Jeleniej Góry w dniach 19-21 X 1989  Wrocław: AM, 1990 [Zeszyt Naukowy nr 52].
63. Twórczość i sztuka w życiu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych : I Ogólnopolskie sympozjum, Wrocław 8-9 grudnia 1984 r. Wrocław: Wrocławski Oddział Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem, 1986.
64. Tatarkiewicz W.: Dzieje sześciu pojęć. Wyd. 3; Warszawa, 1982
65. Tyszkiewicz M.: Analiza psychiatryczno-malarska rysunków i malarstwa dzieci i młodzieży chorych na schizofrenię. Psychiatr. Pol. 1970 nr 4 s.475-480.
66. Tyszkiewicz M. : Autorealizacja chorych psychicznie na drodze arteterapii. W: Pamiętniki Drugich Dni Lecznictwa Psychiatrycznego. Gdańsk 1971, s.179-184.
67. Tyszkiewicz M.: Malarstwo i rysunek chorych psychiczne : analiza psychiatryczno-malarska. Gdańsk: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1975.
68. Tyszkiewicz M.: Tematyka i forma malarstwa i rysunku chorych na schizofrenię, w: Psychiatria Polska 1980, t.XIV, nr 6, s. 595-603
69. Tyszkiewicz M.: Wypowiedzi plastyczne młodocianych pacjentów psychiatrycznych: analiza psychiatryczno-malarska. Gdańsk: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1981.
70. Tyszkiewicz M. Psychopatologia ekspresji.Twórczość artystyczna chorych psychicznie .PWN, Warszawa 1987
71. Węgrzynowicz E.: Psychoterapia indywidualna przy pomocy rysunku w zastosowaniu do dzieci z nerwicą lękową (wiek 6-9 lat). W: Problemy psychoterapii : materiały z I i II ogólnopolskiej konferencji poswięconej zagadnieniom psychoterapii dzieci i młodzieży, 13. VI. 1964 i 25. X. 1964. Wyd. 2 popr. i uzup. Warszawa: Polskie Tow. Higieny Psych. Sekcja Psychoterapii Dzieci i Młodzieży, 1966. S.157-186.
72. Wojciechowski A.: Terapia przez twórczość - elementy do teorii. Acta UNC, Pedag. Z. 20 (1994) s.23-41.

Polskie Stowarzyszenie Terapii przez Sztukę, Polskie Stowarzyszenie Muzykoterapeutów 

Stowarzyszenie Arteterapeutów Polskich "KAJROS"

www.olahandford.wordpress.com

Arteterapia w proponowanym podyplomowym kursie to przygotowanie przyszłych arteterapeutów do wydobywania sił i energii twórczych tkwiących w pacjentach, które pomagają w samorozwoju. To przygotowanie arteterapeutów do motywacji pacjentów w obszarze pracy zmierzającym do rozwoju podmiotowego, do procesu twórczego, do procesów w których dochodzą do głosu siły katharsis.

W procesie kształcenia arteterapeutów stawiamy sobie za cel:

• rozwój osobisty, pogłębienie związków z innymi ludźmi, zrozumienie, tolerancję i akceptację inności, wzrost umiejętności komunikacyjnych, mających w przyszłości stanowić potencjał własnej działalności arteterapeutycznej,
• opanowanie metod umożliwiających proces przemiany zarówno u siebie jak i u innych, na wielu płaszczyznach życia,
• opanowanie prostych, atrakcyjnych i skutecznych technik pracy artystycznej,
• kształcenie „pedagogów specjalnych” ze specjalnością „arteterapeuta”,
• kształcenie nie w celu stawiania diagnoz lecz na poziomie „wrażliwa akuszerka",
• kształcenie pedagogów specjalnych, którzy potrafią: prowadzić do uplastycznienia zachowań, zmiany sztywnych przekonań w kierunku większej otwartości na odmienne sposoby widzenia świata, tolerancji i akceptacji faktu, że komplementarność może tworzyć pełnię,
• kształcenie pedagogów specjalnych, którzy potrafią; wzbogacać możliwości doświadczania życia, rozwiązywać konflikty emocjonalne, rozładowywać napięcia – umiejętnie kierować energią wynikającą z naturalnych popędów na twórczość.  
    

W naszej koncepcji kształcenia arteterapeutów podkreślamy, że ARTETERAPIA nie jest terapią poprzez pracę i nie jest terapią zajęciową. („Terapia poprzez pracę” to kontakt z normalnym życiem, to próba przywrócenia ludzi do normalnej pracy a „Terapia zajęciowa” służy temu, by pacjentom umożliwić samodzielnie wypełniać czas). Podkreślamy również, że ARTETERAPIA nie jest „Psychoterapią”, tak jak i „Drama edukacyjna” (nasze wydanie Dramy) nie jest Psychodramą.

                                                                                                              Prof. dr hab. Wiesław Karolak

Kurs organizowany przez Polski Instytut Ericksonowski we współpracy z Polskim Komitetem Międzynarodowego Stowarzyszenia Wychowania Przez Sztukę. Arteterapię po  raz  pierwszy  zorganizowaliśmy  w  roku  akademickim  1998/99. Od tego czasu każdego roku odbywa się kolejna edycja. Poza Łodzią, Arteterapia odbywała się również w Katowicach i w Poznaniu.
Jest to kurs, który prawdopodobnie ma najdłuższą tradycję w Polsce.

TRENING INTERPERSONALNY:

TERMIN:
Udział w treningu jest niezbędnym warunkiem do wzięcia udziału w kursie.
mgr Anna Wierzbowska

I. 
Zajęcia warsztatowe: mgr Danuta Kaniowska – Górniak Choreoterapia - "Życie jest tańcem"
tańce, ćwiczenia związane z ekspresją ciała, koordynacją, pobudzająco - hamujące i relaksacyjne, wykorzystanie ich w leczeniu zaburzeń emocjonalnych dzieci i dorosłych, wykład, poszukiwanie swobody, radości i wolności w ciele, tańce i ćwiczenia pantomimiczne, zabawy muzyczno - ruchowe,
Wykład: prof.dr hab.n.med. Agnieszka Gmitrowicz - Psychopatologia ekspresji - "Wprowadzenie do psychiatrii i arteterapii: podstawowe pojęcia"
Pojęcie normy, specyfika okresu dojrzewania, odrębności rozwojowe, uwarunkowania zaburzeń psychicznych: egzo- psycho- endogenne (w tym socjogeneza schizofrenii, rola komunikacji); wielopłaszczyznowe podejście do zaburzeń psychicznych; "Psychopatologia ogólna - rozpoznanie objawów zaburzeń psychicznych" 

II.
Zajęcia warsztatowe: prof. Wiesław Karolak Malarstwo – "ekspresja twórcza, terapia kolorem"
Zajęcia warsztatowe: prof. Wiesław Karolak Rysunek – " język wizualny, podstawy komunikowania się"

III.
Zajęcia warsztatowe: mgr Danuta Kaniowska – Górniak - Muzykoterapia - "Muzyki szukaj w sobie" - muzyka jako inspiracja do przeżycia i wglądu w siebie, tło działań integrujących i interpersonalnych, akt twórczy przy udziale instrumentów i głosu; Wykład, portret muzyczny (własny i zbiorowy),
Wykład: prof.dr hab.n.med. Agnieszka Gmitrowicz - Psychopatologia ekspresji - "Przegląd metod leczenia w psychiatrii"; "Arteterapia w rehabilitacji psychiatrycznej"

IV.

Wykład: mgr Krzysztof Klajs Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej, "Kontrakt, granice, zasady etyczne relacji terapeuta - pacjent", "Kontakt między pomagającym i pacjentem"
Zajęcia warsztatowe: prof. Wiesław Karolak - Rzeźba – "obiekt artystyczny, instalacja, prowokacja artystyczna", Ewaluacja przeprowadzanych ćwiczeń.

V.
Zajęcia warsztatowe: mgr Anna Wierzbowska - "Biografia część II" - praca z własnym życiorysem, zdjęciami, listami, wspomnieniami, opowiadaniami rodzinnymi,
Wykład: prof.dr hab.n.med. Agnieszka Gmitrowicz - Psychopatologia ekspresji - "Ekspresja w zaburzeniach lękowych" (formy lęku, somatyzacja lęku, postępowanie przeciwlękowe); "Ekspresja w zaburzeniach depresyjnych" (depresyjne zubożenie ekspresji)

VI.

Wykład:  prof.dr hab.n.med. Agnieszka Gmitrowicz - Psychopatologia ekspresji "Stany zagrożenia (nagłe) podczas pracy z pacjentem psychiatrycznym" (zachowania agresywne, impulsywne, samobójcze - zarys metod postępowania); "Ekspresja w schizofrenii" (rozszczepienie i jego przejawy, wpływ poziomu wyrażania emocji);
Zajęcia warsztatowe: prof. Wiesław Karolak - Książka artystyczna i Szuka interaktywna

VII.
Zajęcia warsztatowe: mgr Anna Wierzbowska "Biografia część I"
Zajęcia warsztatowe: mgr Jacek Ostaszewski Muzykoterapia, "Droga dźwięku"

VIII.
Zajęcia warsztatowe: mgr Monika Mirek Klajs - Terapeutyczne aspekty bajek tworzonych przez pacjentów.
Wykład: mgr Krzysztof Klajs - Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej - "Dynamika małej grupy" - fazy rozwojowe, elementy tworzące grupę; "Przeniesienie i przeciwprzeniesienie" - dlaczego pomagam

Kurs jest przeznaczony dla osób, które :
1) ukończyły studia wyższe uczelni artystycznych lub studia medyczne, pielęgniarskie, psychologiczne lub pedagogiczne.
2) są zainteresowane rehabilitacją i innymi formami terapii osób (dorosłych i dzieci) z zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami rozwoju bądź trudnościami interpersonalnymi.
Studenci i osoby częściowo spełniające powyższe warunki, proszone są o wcześniejszy kontakt z organizatorami.
Program Kursu został zaakceptowany przez Oddział Łódzki Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.

W celu wstępnej rejestracji na  Podyplomowy Kurs Arteterapia, prosimy o wypełnienie formularza zgłoszeniowego i odesłanie go na adres P.I.E. mailem: info@p-i-e.pl.